Sự trở lại của Paul Nguyễn Hưng: Người tiên phong sản xuất trà lên men kombucha ở Việt Nam và đóng chai cocktail ngon như bartender

Thời hoàng kim thập niên 2000

Paul Nguyễn Hưng là một doanh nhân đã từng khởi nghiệp tại Việt Nam. Xuất thân là con trai của doanh nhân Đông Hải, người sở hữu nhãn hiệu giày nổi tiếng mang tên bà nhưng ông Paul không đi theo con đường kinh doanh của gia đình mà lại chuyển hướng sang lĩnh vực hoàn toàn khác biệt.

Từ những năm 2000, ông đã bắt đầu với dịch vụ Sky-rider – dọn dẹp vệ sinh ở các tòa nhà cao tầng và từng bước xây dựng nên công ty HB – chuyên cung cấp dịch vụ với những Sky-rider được đào tạo bài bản đầu tiên tại Việt Nam.

Từ năm 2003 – 2004, ông thành lập công ty Cổ phần VON (Vietnam Online Network) khi internet còn rất xa lạ với người Việt Nam. VON sở hữu website tổng hợp tin tức đầu tiên như Báo Mới bây giờ – timnhanh.com.vn, cùng hai trang web tìm việc làm trực tuyến đầu tiên tại Việt Nam: hrvietnam.com và kiemviec.com. Cả hai đều được đón nhận nhiệt tình bởi người tìm việc và doanh nghiệp vào thời điểm ấy.

Thậm chí, timnhanh.com.vn từng được DFJ VinaCapital đầu tư và trở thành startup công nghệ đầu tiên của Việt Nam thành công kêu gọi vốn. Năm 2006 – 2008 VON tiếp tục mở rộng kinh doanh các dịch vụ trực tuyến khác, nổi bật nhất là ra mắt Yume.vn – mạng xã hội đầu tiên tại Việt Nam năm 2008.

Tuy nhiên, lúc công ty đang trên đà phát triển, đột nhiên khủng hoảng tài chính 2008 – 2009 nổ ra, VON sau đó tiêu hết tiền và không thể gọi thêm vốn. Thế nên, ông Paul Nguyễn Hưng đành phải thu hẹp quy mô doanh nghiệp, sa thải nhân sự và phát triển cầm chừng.

Đến năm 2013, ông đã bán VON với 2 site chính HRVietnam.com cùng kiemviec.com cho Tập đoàn CareerBuilder đến từ Mỹ, bán yume.vn cho MJ Group. Sau khi bán hết công ty tại Việt Nam, ông Paul Nguyễn Hưng đã quay trở lại Mỹ.

Quay lại Việt Nam năm 2019 với lĩnh vực F&B, nhưng triết lý khởi nghiệp chưa bao giờ thay đổi

Đột nhiên, năm 2019 ông lần nữa đột ngột tái xuất thương trường Việt Nam với Goody Group cùng thương hiệu đầu tiên Star Kombucha và mới vừa ra mắt thương hiệu thứ hai tên Chill.

Dù khởi nghiệp với VON thời tráng niên hay với Goody Group thời về chiều bây giờ, trong lĩnh vực công nghệ hay F&B thì Nhà sáng lập Paul Nguyễn Hưng luôn cho ra thị trường Việt Nam những sản phẩm mới lạ mà chưa ai từng làm. Tuy nhiên, nó chỉ mới lạ với thị trường Việt Nam chứ không phải thế giới.

Triết lý khởi nghiệp của ông luôn nhất quán từ trước đến giờ như thế này: sẽ phát triển sản phẩm theo nhu cầu của thị trường Việt Nam, nhưng học theo kinh nghiệm thế giới chứ không tự sáng tạo ra cái gì đó quá khác biệt hoặc ‘đổi mới sáng tạo’.

“Những gì Steve Jobs tạo ra cho Apple có đóng góp tri thức của hàng triệu người đi trước. Bill Gates cũng thế, để tạo nên đế chế Microsoft ông ấy cũng phải học hỏi từ trí tuệ của nhiều thế hệ trước. Đối với tôi, sáng tạo tức là luôn học hỏi những gì đã có của loài người, tái sử dụng trí tuệ của người đi trước.

Còn nói rằng, sáng tạo là phải làm gì đó mà thế giới không có hoặc chưa ai làm chưa hẳn đúng. Theo tôi, những việc nhỏ như tái sử dụng trí tuệ của tiền nhân mà chúng ta chưa làm được, thì đừng nghĩ tới những cái lớn lao như tạo ra ý tưởng gì đó ‘kinh thiên động địa’ nhằm thay đổi thế giới.

Sáng tạo là dựa vào thực tế cuộc sống, cải thiện được đời sống của người dân, khách hàng. Hơn nữa, làm sao bạn có thể chắc chắn, ý tưởng hoặc phát minh của mình chưa xuất hiện, biết đâu đã có một người trong vài tỷ người trên hành tinh này đã thực hiện và đã thất bại mà chúng ta không biết.

Thế nên, tôi chỉ muốn nói rằng, các bạn trẻ hãy khởi nghiệp thật đơn giản và phù hợp với bản thân mình, đừng ép mình quá không hay. Khi mình thấy một ý tưởng hay, hãy làm khác đi một chút, chỉ đừng ăn cắp hoặc copy 100% ý tưởng của người khác. Tôi khuyến khích các bạn trẻ nên học hỏi, rồi mới sáng tạo hay hơn và phù hợp hơn cái cũ“, ông khẳng định trong 1 sự kiện năm 2020.

Cụ thể hơn, theo ông, sáng tạo thực ra không cần quá thông minh, chỉ cần chúng ta làm điều tốt hơn cho xã hội là đủ; bởi trên thế giới này chỉ có vài người giống Albert Einstein – phát minh ra những thứ mà thế giới này chưa có. Những ‘kỳ lân’ công nghệ trên thế giới như Uber hay Grab cũng không tạo ra mô hình gì đó quá khác biệt.

Uber hay Grab đơn giản chỉ thấy một nguồn lực xã hội rất lớn là xe ô tô đang bị lãng phí, khi nhiều người mua nó và chỉ dùng 3 giờ/ngày. Trong khi giá taxi rất đắt, do hãng phải trả lương cho tài xế và chỗ đậu xe. Các founder tạo ra Uber/Grab để có thể sử dụng ô tô tư nhân trong 24 giờ và giúp mọi người sử dụng dịch vụ vận chuyển ô tô với giá rẻ hơn taxi. Việc Grab/Uber thay đổi cung cách vận hành của xe ô tô riêng, giúp mọi người tiết kiệm hơn chính là sáng tạo.

Chill Cocktail – sản phẩm cocktail đóng chai đầu tiên sản xuất tại Việt Nam

Theo đó, sản phẩm trà lên men – Star Kombucha đều được manh nha ý tưởng và ra đời theo đúng triết lý khởi nghiệp là ‘làm tốt hơn cái cũ’ mà Nhà sáng lập lão làng này tôn thờ.

Sau khi sản phẩm đầu tiên Star Kombucha có được chỗ đứng nhất định – đã mở rộng thị trường ra miền Bắc và có thể dễ dàng xuất khẩu sau khi có chứng nhận FDA Mỹ, Goody Group đã giới thiệu sản phẩm thứ 2 của mình – Chill Cocktail.

Chill Cocktail là cocktail đóng chai được phối hợp bởi rượu Vodka hoặc Rum và các loại trái cây có hương thơm nhẹ với nhiều vị khác nhau. Sản phẩm hiện có 2 dòng là Chill Cocktail Original 4% độ cồn và Chill Cocktail Light 3% độ cồn với 6 loại hương vị khác nhau phù hợp với đối tượng khách hàng.

Theo Grand View Research, năm 2021, thị trường cocktail pha sẵn toàn cầu trị giá 782,8 triệu USD. Dự kiến thị trường này sẽ tăng trưởng với tốc độ tăng trưởng kép hàng năm (CAGR) là 13,4% trong giai đoạn 2022-2030.

Riêng tại khu vực châu Á – Thái Bình Dương, thị trường này được dự đoán sẽ đạt mức tăng CAGR cao hơn trung bình toàn cầu, với 14,9% cũng trong giai đoạn 2022-2030. Lý do cho mức tăng trưởng này là vì: Covid-19 và giãn cách dẫn đến nhu cầu về các loại cocktail tiện lợi tăng cao; sự ưu tiên các sản phẩm có nồng độ cồn thấp để tránh lo ngại về sức khoẻ và giá cả hợp lý hơn so với các loại cocktail phục vụ tại quán bar.

Dù quy mô thị trường lớn và tiềm năng như thế, nhưng ở Việt Nam chỉ có thể bắt gặp các sản phẩm cocktail pha sẵn nhập khẩu như Cocktail Rio (Trung Quốc), Vodka Cruiser (Úc), MG Spirit (Tây Ban Nha)… Vì đây đều là sản phẩm nhập khẩu nên giá thành của các sản phẩm này tương đối cao.

Quan sát thị trường vài năm nay, ông Paul Nguyễn Hưng cũng nhận thấy rằng: giới trẻ Việt Nam ngày nay có những nhu cầu khá là khác biệt so với thế hệ của ông trước đây.

Họ có hành vi tìm kiếm một thức uống vừa phải đảm bảo về hương vị ngon miệng vừa phải thể hiện được hình ảnh sành điệu, sang chảnh, thời thượng nhưng mang tính trẻ trung, thanh xuân của chính họ. Tuy nhiên, rất khó để tìm trên thị trường được thức uống nào có thể thỏa mãn tất cả các tiêu chí này. Vì vậy Chill Cocktail ra đời.

“Thật ra cocktail cũng là thức uống được các bạn trẻ trên thế giới đón nhận nhiệt liệt trong 5 năm trở lại đây, dẫn đến có sự tăng trưởng vượt bậc về thị phần. Vì vậy tôi tin rằng giới trẻ Việt Nam cũng sẽ nhanh chóng bắt kịp trào lưu này. Bằng chứng là mặc dù vừa mới ra thị trường nhưng Chill Cocktail đã đón nhận nhiều phản hồi rất tốt của giới trẻ khi họ trải nghiệm“, ông Paul Nguyễn Hưng giải thích thêm.

Như Star Kombucha, dù Chill Cocktail là sản phẩm cocktail đóng chai đầu tiên tại Việt Nam, nhưng trên thế giới người ta đã làm rất lâu và có rất nhiều thương hiệu khác nhau.

Chill Cocktail dù là cocktail được sản xuất công nghiệp, nhưng vẫn đảm bảo hương vị của một ly cocktail được pha chế từ bartender như ở bar-pub. Sản phẩm vừa đi theo chất lượng thế giới vừa được điều chỉnh theo khẩu vị của người Việt. Vậy nên, lợi thế cạnh tranh của Chill Cocktail vừa là giá rẻ hơn loại nhập khẩu vừa phù hợp với khẩu vị thị trường Việt Nam hơn.

Quỳnh Như