Bộ Công an phản đối chuyển condotel, officetel thành nhà ở, kiến nghị tạm thời không phát triển thêm dự án

Bộ Công an có văn bản gửi Thủ tướng, báo cáo về những bất cập trong quy định pháp luật liên quan đến căn hộ du lịch (condotel), biệt thự du lịch, văn phòng kết hợp lưu trú (officetel).

Bộ dẫn số liệu của Hiệp hội Bất động sản Việt Nam (VNREA) cho biết hiện cả nước có khoảng 83.000 căn hộ condotel, 28.100 biệt thự du lịch, 12.617 phòng khách sạn, 15.663 căn shophouse… tập trung chủ yếu tại Hà Nội, TP.HCM, Quy Nhơn, Bình Thuận, Khánh Hòa, Đà Nẵng, Kiên Giang, Quảng Ninh, Bà Rịa – Vũng Tàu… Bộ cũng cho biết trên thị trường có khoảng 16.523 căn hộ officetel tập trung chủ yếu tại Hà Nội và TP.HCM.

Tồn tại nhiều bất cập, tiềm ẩn rủi ro cho người mua

Bộ Công an cho rằng hoạt động đầu tư kinh doanh, mua bán, chuyển nhượng các loại hình bất động sản nói trên diễn ra dưới nhiều hình thức phức tạp, những quy định pháp luật liên quan chưa đầy đủ, tồn tại nhiều bất cập gây khó cho công tác quản lý, rủi ro cho người mua, tiềm ẩn nguy cơ mất an ninh trật tự.

Theo Bộ Công an, từ năm 2019 đến nay, các Bộ ngành liên quan gồm Bộ Văn hóa, Thể thao & Du lịch, Bộ Xây dựng, Bộ Tài nguyên & Môi trường đã ban hành nhiều văn bản, đồng thời cho biết đã có đầy đủ cơ sở pháp lý để quản lý condotel, biệt thự du lịch, officetel. Tuy nhiên, Bộ Công an đánh giá thực tế việc đầu tư, xây dựng, quản lý loại hình bất động sản trên gặp nhiều khó khăn, vướng mắc mà các văn bản được các Bộ ban hành chưa giải quyết được.

Thứ nhất, các văn bản được ban hành chưa xác định rõ đối tượng được cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu tài sản là condotel, biệt thự du lịch. Bộ Tài nguyên & Môi trường đã hướng dẫn xác định đất xây dựng condotel, officetel, biệt thự biển là đất thương mại, dịch vụ. Các căn này có đủ điều kiện chuyển nhượng theo Luật Kinh doanh bất động sản. Tuy nhiên, Bộ Bộ Tài nguyên & Môi trường chưa hướng dẫn rõ việc giấy chứng nhận quyền sở hữu tài sản condotel, officetel, biệt thự du lịch sẽ được cấp cho chủ đầu tư dự án hay cho từng căn hộ.

Trường hợp cấp cho từng người mua trong dự án sẽ phát sinh nhiều vấn đề phức tạp về an ninh, trật tự trong quản lý vận hành tòa nhà, quản lý hoạt động đầu tư kinh doanh căn hộ; quản lý, thu hồi dự án khu hết thời hạn sử dụng đất của dự án.

Bộ Công an nêu thực trạng hiện nay một số địa phương như Đà Nẵng, Bà Rịa – Vũng Tàu đang chuyển đổi mục đích sử dụng đất, cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu tài sản condotel cho người mua, dần hợp thức hóa các condotel, biệt thự du lịch thành nhà ở, gây áp lực hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội; đặt ra nhiều vấn đề phức tạp về an ninh trật tự.

Việc cấp sổ cũng ảnh hưởng tới việc thế chấp tài sản vay vốn ngân hàng, nguy cơ mất an toàn hệ thống tín dụng ho hầu hết dự án condotel đều được chủ đầu tư thế chấp ngân hàng.

Thứ hai, quy định về kinh doanh condotel, officetel, biệt thự du lịch còn nhiều bất cập, chưa cụ thể dẫn đến rủi ro cho người mua. Luật Kinh doanh bất động sản 2014 quy định có 2 loại hình kinh doanh bất động sản, gồm kinh doanh bất động sản có sẵn và kinh doanh bất động sản hình thành trong tương lai. Tuy nhiên, quy định điều kiện kinh doanh bất động sản hình thành trong tương lai còn lỏng lẻo, chưa rõ vai trò của cơ quan quản lý Nhà nước.

Nhiều chủ đầu tư mở bán condotel, officetel khi chưa đủ điều kiện, rủi ro cho người mua, nhất là không thực hiện được cam kết với người mua đã phát sinh tranh chấp, phức tạp về an ninh trật tự.

Hiện chưa có quy định về hồ sơ dự án, giấy tờ về nghiệm thu hoàn toàn xây dựng cơ sở hạ tầng kỹ thuật. Quy định về quản lý, vận hành căn hộ, tòa nhà hỗn hợp thiếu chặt chẽ, chưa có vai trò của chủ đầu tư, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn.

Trước mắt, không phát triển thêm dự án condotel, biệt thự du lịch, officetel

Từ thực trạng trên, Bộ Công an kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo Bộ Xây dựng khẩn trương nghiên cứu, sửa đổi Luật Kinh doanh bất động sản, trong đó quy định tên gọi, hình thức quản lý, điều kiện kinh doanh, mua bán, cho thuê condotel, biệt thự du lịch, officetel. Bộ này cũng cho rằng cần bổ sung định hướng kinh tế chia sẻ, quy chuẩn, tiêu chuẩn với các công trình, dự án hỗn hợp.

Ngoài ra, Bộ Công an kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch hoàn thiện quy định về quản lý, vận hành các tòa nhà hỗn hợp; Bộ Tài nguyên & Môi trường nghiên cứu sửa đổi quy định về phân loại đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất để các địa phương có cơ sở thực hiện; Thanh tra Chính phủ tiến hành thanh tra việc triển khai các dự án codotel, biệt thự du lịch, officetel tại một số địa phương phát triển nhiều loại hình bất động sản trên, phát hiện đề xuất xử lý.

Còn đối với UBND các địa phương, Bộ Công an kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo tăng cường quản lý nhà nước đối với các dự án trên từ khâu quy hoạch dự án, cấp phép sử dụng đất, cấp phép xây dựng đến việc quản lý kinh doanh, vận hành, quản lý cư trú đối với cá nhân, tổ chức sử dụng căn hộ condotel, biệt thự du lịch, officetel.

Bộ Công an cũng đề xuất trước mắt không phát triển thêm dự án condotel, biệt thự du lịch, không hợp thức các dự án officetel, biệt thự du lịch, officetel thành nhà ở.