Nồi chiên không dầu: Đừng ảo tưởng độ… an toàn sức khỏe
Chiên, rán thực phẩm để đạt được độ giòn, dù sử dụng dầu mỡ hay không, cũng khiến thực phẩm bị biến tính, triệt tiêu dinh dưỡng, sinh ra các chất độc có hại cho sức khỏe.
Chiên không dầu thì ăn thoải mái?
Gần đây, trào lưu sử dụng nồi chiên không dầu khiến không ít chị em “điên đảo” phải sắm cho bằng được một chiếc.
Theo quảng cáo thì nồi chiên không dầu giống như chiếc nồi đa năng. Nó được ví như cuộc cách mạng trong chế biến món ăn. Bởi chỉ cần tẩm ướp, cho thực phẩm vào nồi là có ngay rất nhiều món ngon.
Điều đáng nói, nó không sử dụng dầu mỡ để làm chín thực phẩm, nên ít chất béo hơn, ít độc hại hơn so với các món chiên rán truyền thống. Do vậy, một số người nội trợ mặc nhiên quan niệm, từ giờ có thể ăn đồ chiên rán thoải mái mà không sợ béo, vẫn ngon miệng, và đặc biệt là không độc hại cho sức khỏe. Vậy chiên rán không dầu tốt đến đâu?
TS Trần Văn Thịnh, nguyên Trưởng bộ môn Thiết bị điện, Trường ĐH Bách khoa Hà Nội cho hay: Nồi chiên không dầu hoạt động bằng cách thổi khí nóng đối lưu. Luồng khí này chạy quanh thực phẩm. Nó khiến thực phẩm chín và có tính chất giòn giống như cách chiên rán truyền thống.
Trong quá trình nấu, nó loại bỏ nhiều mỡ và dầu trong thực phẩm. Với loại nồi này, người dùng chỉ cần sử dụng rất ít dầu để quết bên ngoài đồ ăn mà không cần chiên ngập dầu như trước.
Kết quả là thực phẩm của bạn khi chiên xong có đặc điểm tương tự như thực phẩm chiên, mặc dù với lượng chất béo thấp hơn đáng kể. Do vậy so với cách truyền thống nó mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe như giảm dung nạp chất béo, giảm nguy cơ hình thành acrylamide độc hại so với cách chiên rán bằng dầu mỡ.
Thừa nhận nồi chiên không dầu rất hữu ích, tiện dụng và tốt cho sức khỏe nếu dùng đúng cách, PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh, Viện Công nghệ Sinh học – Công nghệ Thực phẩm cho rằng, đây là dòng sản phẩm tốt. Nó có thể thay thế nhiều thiết bị nhà bếp khác kể cả lò vi sóng, mà lại an toàn cho sức khỏe.
Nhưng có một thực tế, nồi chiên không dầu không bảo đảm hoàn toàn một chế độ ăn lành mạnh. Bởi đa phần các món chiên rán, nướng… đều là các món thịt, cá với hàm lượng chất béo cao.
Việc lạm dụng nồi chiên không dầu để ăn thật nhiều hoặc chỉ ăn các món chiên không dầu thực tế cũng không tốt cho sức khỏe, tăng nguy cơ thừa cân, béo phì, nhất là với trẻ nhỏ.
Dù nồi chiên không dầu có thể nấu thức ăn an toàn hơn so với khi chiên ngập dầu, nhưng nên nhớ rằng, nó vẫn là hình thức chiên. Khi nấu quá lâu kèm dầu ăn, nó vẫn gây ra các vấn đề cho sức khỏe.
Các nghiên cứu về ảnh hưởng của nồi chiên không dầu hiện rất ít. Nhưng nói chung, các chuyên gia lưu ý mọi người nên hạn chế ăn thực phẩm chiên nói chung (dù nấu bằng hình thức nào).
Thực phẩm dễ biến tính ở nhiệt độ cao
PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh cho hay, dù tiện dụng song không phải bất kỳ thực phẩm nào cũng cho vào nồi chiên không dầu được.
Đặc biệt là các loại thực phẩm được bao ngoài bởi một lớp hỗn hợp bột ướt. Việc cho loại thực phẩm này vào nồi sẽ khiến lớp bột ướt không giòn rụm như chiên ngập dầu bình thường. Nó còn khiến lớp bột bao bên ngoài bị nhão và chảy.
Để khắc phục điều này, sau khi nhúng thực phẩm vào hỗn hợp bột ướt, bạn lăn chúng qua một lớp bột chiên xù rồi hãy cho vào nồi chiên không dầu. Lớp bột chiên xù này sẽ có tác dụng “giữ” phần bột ướt không bị chảy xuống nữa.
Trong cân đối thực phẩm bữa ăn gia đình, cần phải lưu ý đến các thành phần món ăn, để bảo đảm có đủ vitamin và dưỡng chất. Hơn nữa, dù có những mặt tốt song nồi chiên không dầu về bản chất vẫn là chế biến món ăn ở nhiệt độ cao.
Đặc biệt các món chiên rán thường rất lâu chín, phải xử lý trong thời gian dài. Việc chế biến thực phẩm ở nhiệt độ cao, trong thời gian dài (dù không phải trong môi trường dầu mỡ) khiến thực phẩm dễ bị biến tính. Đa phần các món chiên giòn đều đã bị giảm đi quá nửa giá trị dinh dưỡng do bị chế biến trong điều kiện nhiệt độ cao.
Đó là chưa kể khi thực phẩm bị biến tính, có thể sản sinh chất độc hại cho sức khỏe người sử dụng.
“Nhiều người có thói quen thích đồ ăn phải giòn mới đã miệng. Đặc biệt là trẻ em, rất thích các món như gà giòn, khoai tây chiên lắc, thịt giòn bì… nhưng đây là thói quen không tốt.
Khi ăn các món giòn này, sẽ rất khó tiêu hóa, đặc biệt là ở trẻ nhỏ bởi chúng vừa cứng, vừa tạo ra gánh nặng cho hệ tiêu hóa. Do vậy, cha mẹ cần tạo thói quen ăn uống tốt hơn cho trẻ nhỏ bằng cách ăn thực phẩm mềm, chín tới, sẽ tốt hơn.
Đối với loại nồi chiên không dầu, khi chế biến, cũng chỉ nên cài đặt ở mức nhiệt vừa phải để thực phẩm chín tới, ăn sẽ ngon và bảo đảm dinh dưỡng hơn.
Nếu để thực phẩm quá lửa cho giòn, thậm chí nghiêng sang cháy sạm thì chắc chắn tác hại cũng không kém gì thực phẩm chiên rán trong dầu mỡ”, PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh cho hay.
Theo các chuyên gia, các chất độc hại tiềm ẩn khác vẫn có thể hình thành trong nồi chiên không dầu, như polycyclic aromatic hydrocarbons và heterocyclic amines, tất cả đều do quá trình nấu thịt ở nhiệt độ cao.
Dù nồi chiên không dầu có thể nấu thức ăn an toàn hơn so với khi chiên ngập dầu nhưng nên nhớ rằng nó vẫn là hình thức chiên. Khi nấu quá lâu kèm dầu ăn, nó vẫn gây ra các vấn đề cho sức khỏe. Hãy bảo đảm bạn nấu ăn thường xuyên bằng các phương pháp khác, nhằm tối ưu cho sức khỏe. Đa dạng loại thực phẩm, đa dạng cách nấu sẽ giúp bạn có chế độ ăn tốt hơn.