Canh chua cá ngần
Những con cá thân trong suốt, bé như đầu đũa khiến ai đã ăn một lần thì muốn ăn mãi.
Cá ngần sống thành từng đàn trong các vùng sông nước lợ ở Đông Triều. Cá ngần là một loại cá nhỏ, xương sụn, thân dài khoảng 8-10cm. Toàn thân cá trắng muốt, chỉ có đôi mắt bé xíu là chấm đen.
Cá ngần chỉ có theo vụ. Ra Giêng thường là thời điểm thịt cá ngần ngon hơn cả. Lúc này, cá vừa trải qua thời gian dài bị đói, chỉ khi trời ấm lên chúng mới có thể kiếm thức ăn khiến thịt có độ săn, béo vừa phải. Cá ngần có thể chế biến thành nhiều món khác nhau, nhưng ngon nhất là món cá ngần nấu canh chua.
Chị Nguyễn Thái Hà (ở khu Vĩnh Hồng, phường Mạo Khê) chọn cách nấu món canh chua cá ngần với nguyên liệu cùng cách nấu đơn giản. Nguyên liệu gồm có: Cá ngần, cà chua, me, dấm bỗng, hành, gừng, tỏi, hành hoa, thì là, gia vị, hạt nêm, hạt tiêu, dầu hào. Rau sống ăn kèm có rau muống chẻ, xà lách, húng, mùi….
Cách nấu món canh chua cá ngần cũng rất đơn giản, theo chị Hà, đầu tiên rửa sạch cá ngần bằng nước muối loãng, ướp cá với một chút hạt nêm, hạt tiêu, bột canh, dầu hào. Hành, tỏi bóc bỏ vỏ, băm nhỏ. Gừng cạo rửa sạch, đập dập. Các loại rau sống ăn kèm nhặt rửa sạch, ngâm nước muỗi loãng khoảng 20 phút, vớt ra vảy ráo nước.
Vào công đoạn nấu, phi thơm tỏi và hành, cho cà chua vào xào chín mềm, dằm nhuyễn. Trong lúc xào cà chua thì dùng 1 cái nồi khác, cho lượng nước đủ ăn và me vào đun sôi. Khi nước sôi thì cho cà chua đã xào nhuyễn vào đun sôi trở lại. Thả cá vào nồi nước đang sôi sùng sục. Vớt me ra dằm nhuyễn với chút nước, lọc lấy nước cốt cho trở lại nồi cá. Đun sôi cá khoảng 5 phút, nêm chút dấm bỗng. Nêm nếm thêm hạt nêm cho vừa miệng, rắc hành và thì là thái nhỏ vào.
Sau gần 1 tiếng đồng hồ, chị Hà đã hoàn thành món canh chua cá ngần, trông vô cùng hấp dẫn. Trên nền cà chua đỏ tươi xen lẫn màu xanh của hành, thì là, nổi bật lên màu trắng tinh của cá ngần chín tới. Gắp lấy một hai con cá đưa vào miệng, thêm ít thì là hoặc rau diếp cho bùi vị, nhai với tốc độ chậm để thịt cá dần tan ra, ngòn ngọt. Thêm ngụm nước canh mới cảm nhận rõ cái vị chua chua, thanh thanh của dấm bỗng quyện cùng với vị ngọt của cá ngần sao mà thanh tao, để lại dư âm đến thế.
Canh chua cá ngần ăn với cơm nóng. Lúc này ta sẽ cảm nhận được tận cùng cái hương vị của món cá ngần Đông Triều.